21 Mayıs 2024 tarihinde yürürlüğe giren 39/2024 sayılı Taşınmaz Mal Edinme ve Uzun Vadeli Kiralama (Yabancılar) (Değişiklik) Yasası, yabancıların Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) taşınmaz mal edinim süreçlerinde köklü değişiklikler getirdi. Peki, bu değişiklikler bireysel yabancı alıcılar için ne anlama geliyor? Bu yazımızda, yeni yasanın yabancı bireysel alıcıları doğrudan ilgilendiren maddelerini ele alacağız. KKTC’de gayrimenkul yatırımı yapmak isteyen yabancılar için nelerin değiştiğini ve bu değişikliklerin ne anlama geldiğini birlikte keşfedelim.
Yeni Taşınmaz Mal Edinme Yasası: Bireysel Alıcıları İlgilendiren Değişiklikler
Yasanın Amacı ve Genel Kapsamı
Bu yasa değişikliği, yabancıların KKTC’de taşınmaz mal edinim süreçlerini düzenleyerek, ülkenin ekonomik ve sosyal yapısını korumayı amaçlamaktadır. Yasada yapılan değişiklikler, özellikle bireysel yabancı alıcıların dikkat etmesi gereken önemli kuralları içermektedir. Hem yerel halkın haklarını korumak hem de yabancı yatırımcıların ülkeye olan ilgisini dengelemek için tasarlanan bu değişiklikler, birçok yeni düzenlemeyi beraberinde getirmiştir.
1. İlk Başvuru ve Kayıt Süreçleri
Yasa, 21 Mayıs 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir ve yabancılar için belirli bir süre zarfında başvuru ve kayıt işlemlerini zorunlu kılmaktadır:
- Başvuru ve İzin Alma: Yabancı alıcılar, taşınmaz mal satın almak için Bakanlığa başvurmadan önce ilgili tapu amirliğine satış sözleşmesini kaydettirmelidir. Bu süreç, 6 ay içerisinde tamamlanmalıdır. Bu kayıt işlemi, taşınmaz malın hukuki güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır.
- İnşaat Ruhsatı: Eğer taşınmaz mal üzerinde henüz kat mülkiyeti veya kat irtifakı tesis edilmemişse, yabancılar inşaat ruhsatı ile başvuruda bulunabilirler. Bu, inşaat aşamasında olan projeler için büyük bir avantaj sağlamaktadır.
2. Taşınmaz Mal Edinim Kısıtlamaları
Bireysel alıcılar için en önemli değişiklikler arasında taşınmaz mal edinim kısıtlamaları yer almaktadır. Bu kısıtlamalar, yabancıların hangi tür ve büyüklükte taşınmaz mal alabileceklerini belirlemektedir:
- Arazi Edinimi: Yabancı gerçek kişiler, 1338 metrekareden (1 dönüm) fazla olmayan bir arazi satın alabilir ve bu arazi üzerinde bir adet konut yapabilirler. Bu sınırlama, büyük arazi alımlarının önüne geçmek için getirilmiştir.
- Apartman Dairesi: Yabancılar, en fazla bir adet apartman dairesi satın alabilir. Ancak, KKTC’yi tanıyan ülkelerin vatandaşları üç adet daire satın alabilir. Bu durum, belirli ülkelerle yapılan ikili anlaşmalardan kaynaklanmaktadır.
- Müstakil Ev: Yabancı gerçek kişilerin müstakil ev satın alabilmesi için arsanın yüzölçümü 3300 metrekareyi (iki buçuk dönüm) geçmemelidir. Bu, daha büyük müstakil evlerin yabancıların mülkiyetine geçmesini engellemektedir.
3. Vergi ve Harçlar
Yabancıların taşınmaz mal alımı sürecinde ödemesi gereken vergi ve harçlar önemli bir düzenlemeye tabi tutulmuştur:
- Hizmet Harcı: Yabancılar, taşınmaz mal alımı için başvuruda bulunurken, yürürlükteki brüt asgari ücretin %50’si oranında hizmet harcı ödemek zorundadır. Bu harç, başvuru sürecinin mali yükünü karşılamak için kullanılmaktadır.
- Güvenlik Soruşturması: Başvuru sırasında sabıka kaydı ve güvenlik soruşturması yapılmakta, olumlu sonuçlanması durumunda işlem ileriye götürülmektedir. Güvenlik soruşturması, ülkenin güvenliği ve kamu düzeni açısından büyük önem taşımaktadır.
4. Edinim Hakkı ve Bildirimler
Yasa, edinim hakkından fazla taşınmaz mal satın almak isteyen yabancılar için belirli kurallar getirmiştir:
- Edinim Hakkı Bildirimi: Edinim hakkından fazla taşınmaz mal edinmek isteyen yabancılar, satış bedelinin %1’i oranında harç ödeyerek Bakanlığa bildirimde bulunmalıdır. Bu bildirim, satış işlemi esnasında her bir taşınmaz mal başına ödenmesi gereken harçların yarısını içerir. Bu uygulama, fazla alımların denetimini sağlamak için getirilmiştir.
- Bildirim Süresi: Bu bildirimi 6 ay içerisinde yapmayanlar, sonrasında bildirimde bulunmaları halinde satış bedelinin %3’ü oranında harç ödemek zorundadır. Bu, geç yapılan bildirimler için caydırıcı bir önlem olarak düşünülmüştür.
5. Özel Durumlar ve İstisnalar
Bazı özel durumlar ve istisnalar da yasa kapsamında belirtilmiştir:
- Yatırım Amaçlı Alımlar: Yabancı gerçek ve tüzel kişiler, yatırım amaçlı taşınmaz mal satın almak için KKTC’de faaliyet gösteren herhangi bir bankaya 20 milyon Euro yatırmak zorundadır. Bu miktar, 2 yıl içerisinde kullanılmalıdır. Yatırım amaçlı alımlar, turizm, eğitim, sağlık, sanayi, tarım, teknoloji ve ar-ge alanlarında olmalıdır.
- Koçan Devirleri: Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan taşınmaz mal alımları, belirli süreler içinde ilgili makamlara bildirilmelidir. Bu devirler, yasanın eski ve yeni hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
6. Yabancı Şirketlerin Taşınmaz Mal Alımları
Yabancı şirketlerin taşınmaz mal alımları da belirli kurallara tabidir:
- Koçan Devirleri ve Bildirimler: Yabancı şirketler, taşınmaz mal satın aldıklarında, koçan devrinin gerçekleştiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde satın aldıkları taşınmaz malı Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesine bildirmek zorundadır. Ayrıca, şirket direktör veya hissedar değişikliği durumunda İçişleri Bakanlığı’na bildirimde bulunulmalıdır.
- Yatırım Kısıtlamaları: Yabancı şirketler, KKTC’de faaliyet gösteren herhangi bir bankaya belirli miktarda yatırım yapmak zorundadır. Bu yatırımlar, yasada belirtilen alanlarda kullanılmalıdır.
Birçok önemli kural ve düzenleme getiren yeni yasa, bireysel yabancı alıcılar için dikkat edilmesi gereken maddeler içermektedir. Yeni yasaya uygun hareket etmek, olası yasal sorunların önüne geçmek açısından büyük önem taşımaktadır. Yasaya uyum sağlayarak, taşınmaz mal edinim sürecinin sorunsuz ve güvenli bir şekilde ilerlemesini sağlamak mümkündür.
Özyalçın Construction ile Yatırımın Avantajları
Özyalçın Construction’ın geniş portföyü ve uzman kadrosu, yatırımcıların tüm ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunar. Kuzey Kıbrıs’taki yatırım fırsatlarını keşfederken, Özyalçın Construction’ın uzmanlığı ve rehberliği ile süreçlerinizi kolaylaştırın ve yatırımlarınızın değerini en üst düzeye çıkarın. 39/2024 sayılı Taşınmaz Mal Edinme ve Uzun Vadeli Kiralama (Yabancılar) (Değişiklik) Yasası ile gelen fırsatlardan en iyi şekilde faydalanmak için Özyalçın Construction ile çalışarak güvenli ve karlı yatırımlar gerçekleştirebilirsiniz. Satışta olan projelerimizi bu link üzerinden inceleyebilir, yasanın getirileri hakkında kapsamlı bilgi için genelge yazısını buradan okuyabilirsiniz.
